|
Theo báo cáo tổng kết hoạt động
của Cục Phòng, chống HIV/AIDS, tính đến tháng 6/2016, trên cả nước có khoảng
110.000 bệnh nhân được điều trị ARV, trong đó có 4865 bệnh nhân là trẻ em. Bệnh
nhi nhiễm HIV/AIDS phần lớn là do lây truyền từ mẹ nên giai đoạn mang HIV không
có triệu chứng thường ngắn, dễ tiến triển thành AIDS đầy đủ sau đó và tử vong
sớm. Trong khi đó, việc điều trị ARV cho bệnh nhi hiện gặp nhiều khó khăn do
các dạng thuốc được bào chế cho bệnh nhi còn hạn chế, xác định liều dùng phức
tạp do bệnh nhi thay đổi cân nặng liên tục, việc tuân thủ điều trị phụ thuộc
vào người chăm sóc, tỷ lệ bỏ điều trị cao đặc biệt ở trẻ vị thành niên và tỷ lệ
trẻ chuyển sang phác đồ bậc 2 cao hơn so với người lớn. Những yếu tố này ảnh
hưởng đến sự xuất hiện biến cố bất lợi, thất bại điều trị và tiềm ẩn nguy cơ
kháng thuốc. Nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu
xác định đặc điểm phản ứng có hại của thuốc ARV và các yếu tố ảnh hưởng đến
sự xuất hiện phản ứng có hại (ADR) gây thay đổi phác đồ trên bệnh nhi điều trị
HIV/AIDS tại một số cơ sở trọng điểm trong giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2016. Đối tượng
Bệnh án của bệnh nhi nhiễm HIV/AIDS ≤ 12 tuổi được bắt
đầu điều trị bằng phác đồ có chứa thuốc ARV kể từ ngày 16/07/2013 đến hết ngày
15/03/2016 tại 8 phòng khám ngoại trú (PKNT) nhi điều trị HIV/AIDS. Phương pháp
nghiên cứu
Nghiên cứu mô tả, hồi cứu kết hợp tiến cứu theo dõi
dọc bệnh nhi theo thời gian.
Dữ liệu về sử dụng thuốc, phản ứng có hại của phác đồ
ARV và các thông tin khác của mỗi bệnh nhi được thu thập bằng các biểu mẫu
nghiên cứu được thiết kế sẵn.
- Ghi
nhận thông tin ban đầu
- Theo dõi biến cố bất lợi (ADE) trong các lần tái
khám
- Thẩm định ADE và đánh giá mức độ nghiêm
trọng
- ADR của thuốc ARV
Kết quả
Nghiên cứu đã ghi nhận đặc điểm ADR
của thuốc ARV gồm tần suất xuất hiện ADR (34,0 %) và tác động của ADR đến điều
trị ARV. Trong đó, rối loạn hồng cầu - máu (16,0 %), rối loạn về da và mô dưới
da (7,7 %), rối loạn hệ tiêu hóa (5,6 %) và rối loạn hệ gan - mật (5,0 %) là
các phản ứng được ghi nhận nhiều nhất. ADR là nguyên nhân chính khiến bệnh nhi
thay đổi phác đồ (67,7 %) chủ yếu liên quan đến thiếu máu, dị ứng trên da và
rối loạn tiêu hóa. Bên cạnh đó, nghiên cứu đã xác định giai đoạn lâm sàng 4 là
yếu tố nguy cơ làm tăng tần suất xuất hiện ADR gây đổi phác đồ (3,1 lần). Kết
quả thu được cung cấp thông tin về ADR bệnh nhi gặp phải khi điều trị bằng của
thuốc ARV từ đó tạo tiền đề cho những can thiệp mang tính chất hệ thống, góp
phần nâng cao chất lượng điều trị cho đối tượng đặc biệt này.
|