|
Ciclosporin
còn gọi là cyclosporine A (CSA) là thuốc ức chế calcineurin đóng vai trò quan
trọng trong phác đồ ức chế miễn dịch của bệnh nhân sau ghép tế bào gốc tạo máu
(Hematopoietic stem cell transplantation - HSCT) đồng loài. Với đặc điểm dược
động học và đáp ứng điều trị biến thiên lớn giữa các cá thể và thậm chí trong
cùng cá thể ở các thời điểm khác nhau, khoảng điều trị hẹp và độc tính cao, đặc
biệt là độc tính trên thận, cách tiếp cận tối ưu trong sử dụng CSA là giám sát
nồng độ thuốc trong máu (TDM). Các nghiên cứu trên thế giới chỉ ra độc tính
thận không những làm xấu đi tình trạng trên lâm sàng mà còn liên quan đến tăng
nguy cơ bệnh thận mạn và tử vong ở bệnh nhân HSCT đồng loài, cản trở sự thành
công của phương pháp cấy ghép tiên tiến này. Ở Việt Nam, các nghiên cứu tổng
kết về TDM, tìm hiểu độc tính thận của CSA nói chung và trên quần thể bệnh nhân
HSCT đồng loài nói riêng còn rất hạn chế. Vì vậy, nghiên cứu này được thực hiện
nhằm mục tiêu khảo sát đặc điểm nồng độ đáy (C0) của CSA thu được từ
chương trình TDM, đặc điểm biến cố trên thận ở bệnh nhân HSCT đồng loài có sử
dụng CSA tại Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương và xác định các yếu tố ảnh
hưởng tới tần suất xuất hiện độc tính trên thận ở quần thể bệnh nhân này. Đối tượng
Nghiên cứu thu thập số liệu hồi cứu từ bệnh án của tất
cả các bệnh nhân được tiến hành HSCT đồng loài có sử dụng CSA trong phác đồ
điều trị sau ghép tại Khoa Ghép tế bào gốc, Viện Huyết học - Truyền máu Trung
ương từ tháng 4/2012 đến tháng 6/2017. Các bệnh nhân có tuổi < 15, bệnh nhân
không thu thập được dữ liệu về định lượng nồng độ CSA, dữ liệu creatinin huyết
thanh (SCr) tại lúc nhập Khoa Ghép tế bào gốc cho đến hết ngày thứ 100 sau ghép
sẽ bị loại trừ khỏi nghiên cứu.
Phương pháp
nghiên cứu
Nghiên cứu được tiến hành hồi cứu
trên bệnh án nội trú, theo dõi dọc thời gian trên bệnh nhân sau ghép tế bào gốc
đồng loài.
-
Đặc điểm bệnh nhân
-
Đặc điểm về nồng độ đáy (C0) của CSA
-
Đặc điểm về biến cố bất lợi trên thận
-
Các yếu tố được đưa vào phân tích để xác định yếu tố ảnh hưởng đến tần suất
xuất hiện độc tính thận trên bệnh nhân
-
Xử lý số liệu
Kết quả
Kết quả nghiên cứu ghi nhận đặc điểm nồng độ đáy của
ciclosporin trên nhóm bệnh nhân ghép tế bào gốc đồng loài tại Viện Huyết học -
Truyền máu Trung ương đang có xu hướng thấp, khoảng biến thiên rộng, trong đó
một số bệnh nhân có nồng độ vượt ngưỡng khuyến cáo. Bên cạnh đó, tỷ lệ xuất
hiện độc tính trên thận là 50,7 %, phần lớn ở mức độ nguy cơ. Các yếu tố ảnh
hưởng đến độc tính trên thận bao gồm nồng độ trung bình ciclosporin cao và có
sử dụng đồng thời amphotericin B. Chính vì vậy, đối với bệnh nhân dùng kèm các
thuốc có nguy cơ độc tính trên thận, nồng độ đáy của ciclosporin cũng như chức
năng thận cần được cân nhắc giám sát chặt chẽ trong quá trình điều trị. Kết quả
thu được góp phần định hướng cho các nghiên cứu dược động học, dược lực học
tiếp theo và việc xây dựng quy trình giám sát điều trị chuẩn đối với
ciclosporin trên bệnh nhân ghép tế bào gốc đồng loài tại Viện Huyết học -
Truyền máu Trung ương trong tương lai.
|