Những thập kỉ gần đây, gen trị liệu trở thành chủ đề
hấp dẫn nhiều nhà nghiên cứu vì khả năng điều trị trong rất nhiều bệnh, đặc
biệt là ung thư. Gen trị liệu nhằm mục đích đưa và biểu hiện vật liệu di truyền
vào tế bào hoặc mô đích để đạt được hiệu quả điều trị. Hơn nữa, vì hầu hết các
gen trị liệu là các áp dụng duy nhất một lần, có thể có hiệu quả
về chi phí lâu dài. Vì vậy, sử dụng gen trị liệu trong điều trị ung thư
được coi là một phương pháp đầy hứa hẹn và hấp dẫn nhiều nhà nghiên cứu. Tuy
nhiên, ứng dụng của gen trị liệu bị hạn chế vì thiếu phương pháp chuyển gen an
toàn và hiệu quả. Hiệu quả chuyển gen và độ an toàn phụ thuộc rất lớn vào các
phương pháp chuyển gen. Để góp phần đưa công nghệ và áp dụng cho các nghiên cứu
phát triển hệ vận chuyển gen này trong điều trị ung thư tại Việt Nam, tổng quan
này nhằm khái quát về các phương pháp chuyển gen sử dụng các vector phổ biến
nhất trong gen trị liệu bệnh ung thư, ưu điểm và hạn chế của các loại hệ thống
chuyển gen khác nhau cũng như làm nổi bật một số kết quả chính đạt được trong
liệu pháp gen ung thư.
Các phương
pháp chuyển gen và các vector sử dụng trong
gen trị liệu bệnh ung thư
- Phương pháp chuyển gen sử dụng vector virus
- Phương pháp chuyển gen sử dụng vector không virus
- Chuyển gen sử dụng
phương pháp vật lý
Kết luận
Liệu pháp gen là một
cách tiếp cận hấp dẫn và tiềm năng để điều trị các bệnh khác nhau, bao gồm cả
ung thư. Một trong những thách thức trong liệu pháp gen vẫn là hiệu quả chuyển
gen thấp và sự phân bố hạn chế của vector trong mô đích. Ngoài
ra, chúng khác nhau về thời gian biểu hiện của gen chuyển, cũng như tính an
toàn của chúng. Một hệ chuyển gen tốt cho điều trị ung thư phải có khả năng
đóng gói và bảo vệ các gen điều trị, trốn thoát được sự giáng hóa trong nội bào
và đặc biệt nhắm đích vào vị trí khối u. Cả vector virus, không virus hay hệ
chuyển gen sử dụng phương pháp vật lý đã được phát triển và đánh giá để chuyển
gen điều trị đáp ứng yêu cầu trị liệu gen ung thư. Tùy thuộc vào yêu cầu, các
vector khác nhau có thể được sử dụng cho các mục đích điều trị khác nhau. Từ
các phân tích ưu nhược điểm của các vector chuyển gen, cần nhấn mạnh rằng các
hướng nghiên cứu và ứng dụng trong thời gian tới nên chú trọng phương pháp bào
chế và sản xuất các vector này nhằm tối ưu hóa
khả năng chuyển gen và đáp ứng yêu cầu trị liệu ung thư
|