|
Phương thuốc giáng
chỉ gồm các vị thuốc: Đan sâm, câu kỷ tử, hà thủ ô đỏ (chế), sơn tra và thảo
quyết minh có công năng ích âm, hóa ứ, hạ lipid huyết, chủ trị can thận âm hư,
khí trệ, huyết ứ, lipid huyết tăng. Cao đặc được bào chế từ phương thuốc này là
bán thành phẩm để bào chế một số sản phẩm như thuốc cốm, viên nang... Việc
nghiên cứu tiêu chuẩn hoá và xác định được hàm lượng hoạt chất trong cao đặc là
cần thiết. Acid salvianolic B (Sal-B) là thành phần hoạt chất chính của đan
sâm, có tác dụng chống oxy hóa, ức chế kết tập tiểu cầu, chống đông máu và
chống huyết khối, ức chế hấp thu lipid và chống xơ vữa động mạch, hạ glucose và
cholesterol huyết, chống viêm khớp dạng thấp, bảo vệ thần kinh… Vì vậy, việc xác
định hàm lượng của Sal-B có ý nghĩa quan trọng trong công tác kiểm tra chất
lượng phương thuốc giáng chỉ. Một số tài
liệu đã công bố phương pháp định lượng Sal-B trong dược liệu đan sâm và trong
chế phẩm nhưng chưa có nghiên cứu định lượng chất này trong cao đặc phương
thuốc. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xây dựng phương pháp định lượng bằng
sắc ký lỏng hiệu năng cao và xác định hàm lượng Sal-B trong cao đặc phương
thuốc giáng chỉ làm căn cứ để xây dựng Tiêu chuẩn chất lượng của cao này.
Nguyên liệu
Các vị thuốc được cung cấp bởi Công ty Cổ phần Dược
phẩm VCP: Đan sâm, câu kỷ tử đạt Dược điển Trung Quốc 2015; hà thủ ô đỏ, sơn
tra và thảo quyết minh đạt Dược điển Việt Nam V.
Cao đặc phương thuốc giáng chỉ: Chế biến các vị thuốc, chiết
bằng nước nóng,
cô đến thể chất cao đặc (độ ẩm < 20%).
Cao đặc placebo: Chuẩn bị như
cao đặc phương thuốc giáng chỉ, bỏ đan sâm.
Phương pháp
nghiên cứu
- Chuẩn bị mẫu
- Điều kiện sắc ký
- Thẩm định quy trình định lượng
Kết luận
Phương pháp định lượng Sal-B trong cao đặc tiêu dao
bằng HPLC đã được xây dựng: Cột phân
tích C18 (250 x 4,6 mm, 5 µm), tốc độ dòng: 1,2 mL/phút, nhiệt độ
cột: 20 0C, pha động acetonitril
: acid phosphoric 0,1% (22:78). Phương
pháp phân tích có độ nhạy cao, có tính đặc hiệu, khoảng tuyến tính từ 28,69 đến
368,95 µg/mL (r = 0,9999), độ lặp lại và độ chính xác trung
gian tốt (RSD < 2,7%), độ đúng cao (tỷ lệ phục hồi 99,64 – 101,00%, RSD <
2,7%). Hàm lượng Sal-B trong cao đặc
tiêu dao là 3,19 ± 0,44%.
|